Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı ve Özgencil Grup iş birliği ile bu yıl 4’üncüsü gerçekleştirilen; Ege Bölgesi’nin, Türkiye’nin ve uluslararası anlamda bölgenin kalkınmasına sunduğu katkıların değerlendirileceği, bölge ekonomisinin gelişim alanlarını konuşulacağı Ege Ekonomik Forumu, “Dönüşümün İçindeyiz” teması ile başladı. Etkinliğin açılış konuşmasını gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir’in sahip olduğu lojistik merkez konumuna dikkat çekerek değişimi fırsata çeviren bir yerde bulunmanın önemine dikkat çekti.
Konferansın açılış konuşmalarını İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tunç Soyer ve EGEV Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Susam gerçekleştirdi.
30 Ekim’de başlaması planlanan, ancak Seferihisar açıklarında gerçekleşen 6,9 büyüklüğündeki deprem nedeniyle etkinliğin bugüne ertelendiğini belirten EGEV Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Susam konuşmasına, depremde hayatını kaybeden vatandaşlara baş sağlığı, yaralananlara ise acil şifalar dileyerek başladı.
1992 yılında başlayan çalışmalarının zaman içerisinde bölgesel bir hacme ulaştığını, illerin potansiyelleri kapsamında bölgesel bir stratejik planlama ile Ege Bölgesinin kalkınması ve sorunlarının merkezi hükümetle dirsek temas içerisinde çözülmesi için EGEV’in çalışmalar yürüttüğünü hatırlatan Susam, “Kalkınma Ajansları önerimizi takiben bu ajansların kurulmasına çok önemli katkılarımız da oldu. Bugün, tüm paydaşlarımızla ve becerilerimizle kalkınmada öncü ve lider güç olmak için çalışmalarımıza yoğun bir biçimde devam ediyoruz” dedi.
“Ege, Türkiye Ekonomisinin Lokomotifi Olmaya Hazır”
Bugünkü koşullar kapsamında hem bölgenin hem de Türkiye’nin her türlü zorluğu aşabilecek güçte ve inançta olduğunun altını çizen, EGEV olarak hiçbir zaman umutsuzluğa kapılmadıklarını belirten Susam, “4 yıldır Ege Ekonomik Forumu’nda gerçekleştirilen tüm çalışmalarda koyulan vizyon, daha sonra kısa sürede dünyanın ve ülkenin gündeminde önemli vizyonlar olmuştur” dedi.
20 yılı aşkın tecrübesi ile Özgencil Grubu’nun EGEV ile bir araya gelerek Ege Ekonomik Forumunun oluşturulduğunu belirten Susam, “Ege Bölgesi, Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu koşullarda ekonomik kalkınma hamlesinin lokomotifi olabilecek güçte ve kararlılıktadır. Bölgenin tüm ticari paydaşları ile birlikte bunun altını çizerek, ihracata dayalı, bilim ve teknoloji merkezli, gençliği önemseyen –çünkü Türkiye’nin 0-17 yaş nüfusunun yaklaşık 3 milyonu Ege’de bulunmaktadır, bir yaklaşımla Ege Bölgesi, gençliği de içine alarak yeni dönemde Türkiye’nin tüm bu sorunlarının içerisinden çıkabilmesinde, küreselleşmeden bölgesel tedarik zincirine geçilen bu süreçte Türkiye’nin lokomotifi olmaya hazırdır. Bunu, bu ekonomik forumlarla perçinlemek için büyük bir çaba içerisindeyiz” sözleri ile Ege’nin potansiyelinin altını çizdi.
Birliktelik ve Dayanışma, Dirençli Kent Olmanın İki Anahtarı
Göreve geldikleri ilk günden bu yana önemli bir vizyon koyarak, oluşturdukları strateji ile İzmir’in ve bölgenin potansiyelini açığa çıkartarak, şehir tüm krizlere karşı dirençli bir pozisyona getirmek için çalıştıklarını belirten İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Küresel ekonominin birbirine çok bağlı ve kırılgan olduğu günümüzde Kovid-19 büyük ekonomik sorunları beraberinde getirdi. Hemen her sektör büyük zarar görmeye başladı. İzmir açısından baktığımızda son 18 ayda; İzmir tarihinin en büyük orman yangınlarından birini, ardından pandemiye, sonra tsunami ve deprem felaketini ve ardından yeniden büyük artışın olduğu pandemiyi yaşadık, yaşamaya devam ediyoruz. Bu zor süreçte de zamanımızın önemli bir kısmı kriz yönetimiyle ve sıkıntılara çözüm aramakla geçti. Bu sıkıntılar aynı zamanda bizlere bu krizlerle mücadele konusunda da önemli deneyimler kazandırdı. Tüm krizlere hazırlıklı olmak için çağı doğru okumak, yaşanan gelişmeler karşısında hazırlıklı olmak ve güçlü bir vizyon ortaya koymanın önemini kavradık. Belki en önemlisi, bu krizleri fırsata çevirme ihtimalini gördük. Göreve geldiğimiz gün ortaya koyduğumuz strateji ile amacımız, güçlü bir vizyon ortaya koyarak İzmir ve bölgemizin potansiyelini açığa çıkartmaktı. Ulusal ve uluslararası tüm krizlere karşı şehrimizi dirençli bir kent kılmaktı. Yaşadıklarımız bize gösterdi ki, dirençli bir kent olmanın 2 mucizevi anahtarı var: İlki birliktelik ve dayanışma, ikincisi ise yaşam hakkını gözetmenin kent yöneticileri tarafından en öncelikli görev olarak tarif edilmesi” dedi.
Hedef; Kentteki İş İmkanlarını Yeni Bir Ekonomik Vizyonla Büyütmek
Dirençli bir kent olmanın odağına İzmir’de ortak aklı ve yaşam hakkını koyduklarının altını çizen Soyer, sosyal ve ekonomik gelişmenin kaynağını ise yenilikçi düşünce olarak tarif ettiklerinin belirtti. Gençlerin yenilikçi fikirlerini geliştirebilmeleri için tarihi Havagazı Fabrikasını gençlik yerleşkesi olarak gençlere tahsis ettiklerini hatırlatan Soyer, “Kentimizdeki iş imkanlarının büyümesi, yeni bir vizyonla ekonomik gelişmenin sağlanması için tüm paydaşlarımızla uyum çalışmaya gayret gösteriyoruz. Yeni yatırımcıların, girişimciliği ve yenilikçiliği teşvik etmek için çatı kurumlar ve merkezler kurmaya gayret ediyoruz. Paydaşlarımızla sosyal girişimcilik ve gıda girişimciliği programlarımızı başlattık” sözleri ile İzmir’in ve bölgenin kalkınması attıkları adımları paylaştı.
Çok daha büyük başarılar elde etmenin yegâne yolunun birlikte ve beraberlikten geçtiğini gördüklerini belirten Soyer, temel hedeflerinin yerelden kalkınma mücadelesini büyüterek küresel ve ulusal kırılganlıklar ve krizlere karşı İzmir’e dirençli kılmak, refahını artırmak ve bunu tüm kente adil bir şekilde bölüştürmek olduğunu da belirtti.
“Bunu sağlamak ve kalıcı bir ekonomik büyüme için, dünyadaki ekonomik geliştirmeleri tüketen değil, yeni değerler üreterek bunların tüm dünyada alıcısını oluşturabilen bir şehir oluşturmak durumdayız. Bu nedenle de bölgedeki tüm sektörler çok önemli. İzmir hala dev bir uluslararası lojistik merkez konumunda” diyen Soyer, değişimi fırsata çeviren bir yerde bulunmanın önemine dikkat çekti. Çalışmaların odağında doğa ile uyumlu bir ekonomik büyümeyi koymanın bir zaruret olması gerektiğini belirten Soyer, dirençli kent yaratmanın özünde doğaya saygı ve uyum olduğunu hatırlattı.
İlk Oturum: Dünyayı Yeniden Tasarlamak
‘Dünyayı Yeniden Tasarlamak’ başlıklı ilk oturumda, “Sürdürülebilir, Kapsayıcı, Esnek Bir Büyüme Oluşturmak ve Kalkınma İçin İş Birliği Yapmak”, “Serbest Ticaret Anlaşmalarındaki Son Durum”, “Küresel Ekonomi ve Bölgesel Pazarlar Nasıl Yeniden Şekillendirilir?”, “Dijital Ekonomiye Yatırım”, “5G ile Dünya Nasıl Dönüşecek?” gibi konular Türkiye Ekonomi Bankası Yönetim Kurulu Başkanı & Forum İstanbul Enstitüsü Onursal Başkanı Yavuz Canevi’nin moderatörlüğünde; Singapur Ulusal Üniversitesi Orta Doğu Enstitüsü Başkanı Bilahari Kausikan, Paris- İstanbul Bosphorus Enstitüsü Başkanı Dr. Bahadır Kaleağası, “Capital Failure” kitabının yazarı Dr. Nicholas Morris, Global Resources Partnership Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü ve Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar tarafından değerlendirildi.
Jeopolitik gerilimler ve anlamsız vekalet savaşları, sanayi devrinin sonuna yaklaşmamız, fosil enerjiden yenilenebilir enerjiye geçiş ve iklim değişikliği, öngörülemez ve kaotik bir entegrasyon sürecine girmek olarak mevcut duruma ilişkin bir fotoğraf çeken oturumun moderatörü Yavuz Canevi, ilk sözü Bilahari Kausikan’a verdi.
Problemlerin çözümü olmadığını olsa bile her zaman uygulanamadığını bugünün dünyasının bir gözlemi olarak paylaşan Kausikan, bu nedenle de doğru sorunun “ne zaman yeniden tasarlayabileceğimiz olması gerektiğini söyledi. Uluslararası düzende yaşanan sorunların ne pandemi ile ne de diğer güncel konuların sonucu olduğu, köklerinin daha eskiye dayandığını belirten Kausikan, “Yeni uluslararası düzen kendi kendine organize ediyor şuan. Düzenin aslında liderliğe ihtiyacı var. Uluslararası bir lider olabilmek için herkesçe kabul edilebilir bir lider olmalı. Bu sebeple uluslararası liderlikte büyük bir eksiklik var. ” sözleri ile dünyanın şu an lidersiz bir biçimde ilerlediğini belirtti.
130 Trilyon Dolar, 2020 Yılında “Eriyecek”
Ardından söz alan Paris ve İstanbul Bosphorus Enstitüsü Başkanı Dr. Bahadır Kaleağası, geleceğe yönelik ve geleceği tasarlamak için pandeminin birinci dalgası ile başlayan soruların ikinci dalga ile varlıklarını devam ettirdiklerini paylaştı. “Esas soru bitmedi. 1 trilyon dolarlık soru: Ne zaman bitecek bu pandemi? 1 trilyon euro’luk soru da ekleyelim: Nasıl dersler alacak insanlık uygarlığı? 1 trilyon yuan’lık bir soru daha ekleyebiliriz: Hangi devletler yönetecek bundan sonra. Ve tabi 1 trilton liralık soru: Ne olacak doların kuru, altın mı alsaydık? Sorular yalın, yanıtları karmaşık, etkileri ise trilyonluk” sözleri gerek Türkiye gerekse dünya için ekonomik ağırlığı büyük olan belirsizliklerin bir sonuç ya da çözüm beklediğini hatırlatan Kaleağası, satın alma gücüyle birlikte dünyanın ekonomik gelirinin yaklaşık 130 trilyon dolar olduğunu ve pandemi ile birlikte bu durumu sadece ekonomik olarak değil, insani ve kurumsal boyutları ile de çok önemli ölçüde eriyeceğini paylaştı.
Yaşadığımız Dönemin Sinyallerini İyi Okumak Lazım
Üçüncü olarak söz alan Global Resources Partnership Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü ise; forumun, bölgesel bir forumun Türkiye’nin ve dünyanın tasarlanmasına Ege’den mütevazı bir katkı olarak çıkmasının çok önemsediğini paylaştı. ‘Yaşadığımız dönemin sinyallerini iyi okumak lazım. Yapay zeka geleceği belirleyecek en önemli unsurlardan bir tanesi. Peki biz onun neresindeyiz? Sonra değişen jeopolitik riskleri de iyi okumak ve bunun neresinde durduğumuzu görmemiz gerekiyor. Kaynak savaşları da durmayacak. Eskiden sadece enerji üzerine konuşuyorduk.’ diyen Öğütçü; petrolün önemini giderek kaybettiği, su ve gıda savaşlarının gündemdeki yerlerinin artmaya başladığını hatırlattı. Özellikle gıda güvenliğinin yaşamsal önemde olduğunun ve Türkiye’nin özellikle Ege Bölgesi’ni gıda konusundaki bir depo ya da üs olarak görmesinin gerektiğinin, aklında tutması gerektiğini altını çizdi.
Öğütçü: ‘Değişen düzen hep değişecek. Dünya enerjisi yine muazzam bir enerji devrimi yaşıyor. Bunun tam ortasındayız. Fosil yakıtlardan yenilebilir enerjiye geçiş yaşamımızı kökten değiştirecek özelliklerde.
Şunu unutmamalıyız; Türkiye Çin’den başlayıp Almanya’ya Rusya’dan başlayıp Suudi Arabistan’a kadar inen coğrafyanın en önemli bölgesel gücüdür. Türkiye’nin önünde bir fırsat penceresi var.’ dedi.
Dünya, Kalkınmayı Yeniden Tasarlamak İçin En iyi Dönemini Yaşıyor
Şu an dünyanın; ekonomik gelişimi, kalkınmayı tekrar tasarlama açısından en iyi dönemi yaşadığını belirten Dr. Nicholas Morris, Kovid-19’un bütün dünya ülkelerinde var olması ve pandemiye karşı atılan adımların uyumsuzluğunun işsizliği körüklediğini paylaştı.
“Tüm dünya ekonomileri ticaretlerini karşılıklı güvene dayalı bir içimde geliştirmeli. Bu da pandemi döneminde karşılaşılan, kötü ya da yetersiz çözüm hamlelerini göz önünde bulundurarak, kalkınma problemlerinin sadece özel sektöre güvenerek yapılmayacağı kabul edilmeli” sözleri ile Morris, atılması gereken adımlarda tecrübelerin mutlaka göz önünde bulundurulması gerekliliğinin altını çizdi.
“Sorular Aynı Ancak Cevaplar Değişti”
İçinde bulunduğumuz dönemde dünyayı yeniden tasarlamak başlığının gerçekten çok daha büyük önem arz ettiğini belirten Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, pandemi sürecinde sağlık ve gıdanın ön plana çıktığı, güvenlik ve özgürlüğün kaybolması konularının ön plana çıktığını, bu konuların da insanların kafalarındaki soru işaretlerini daha belirgin hale getirdiğini söyledi.
Albert Einstein’ın sözü “Sorular aynı ancak cevaplar değişti”yi hatırlatan Yorgancılar, “Son birkaç yıldır küresel ekonomide de yeni yaklaşımlarla yeni bir sürecin işaretleri verilmekteydi. Pandemi bu süreci hızlandırdı. Bazı konuları daha da netleştirdi. Jeopolitik birliktelikler, bu kapsamda yeni ticari anlaşmaları, korumacılık kapsamında da üretimi tekrardan Batı’ya çekme çabası, ani krizlerle ekonomilerin krizlere açık olası, demografik değişim kapsamında yeni göç dalgası ve dünya nüfusunun yaşlanması, teknolojik dönüşüm kapsamında sanayi 4.0 ve 5.0 ile dijital para, devletsiz dünya kapsamında mega kentler gibi başlıklara baktığımızda zaten bir değişim süreci içerisinde yaşadığımızı görebiliyorduk.
