ABD Başkanı Trump’ın İran’la Obama döneminde varılan nükleer anlaşma hakkındaki açıklaması Rusya’yı endişelendirdi. Dışişleri Bakanı Lavrov, Trump’ın sözleri için “aşırı derecede endişeliyiz” dedi.
Birleşmiş Milletler toplantıları için New York’ta bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Başkanı Donald Trump’ın salı günü BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmaya tepki gösterdi.
Trump, 2015 yılında BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya’dan oluşan P5+1 ülkeleri ile İran arasında imzalanan nükleer anlaşmanın Washington için bir “utanç kaynağı” olduğunu söylemişti. Trump, Tahran’ın nükleer programını durdurması karşılığında İran’a uygulanan ekonomik yaptırımların hafifletilmesini öngören anlaşma ile ilgili, “Nihayetinde bir nükleer programın inşasının üstünü kapatacak bir anlaşmaya riayet edemeyiz” demişti.
New York’ta Rus gazetecilere konuşan Lavrov, Rusya’nın bu duruşa şiddetle karşı çıktığını belirterek, “Aşırı derecede endişe verici… Biz bu belgeyi, tüm uluslararası toplumda rahatlama yaratan ve hem bölgesel hem de uluslararası güvenliği gerçekten güçlendiren bu mutabakatı savunacağız” ifadesini kullandı.
Kuzey Kore eleştirisi
Rusya Dışişleri Bakanı, Pyongyang yönetiminin nükleer girişimlerini sonlandırmaması durumunda ABD’nin “Kuzey Kore’yi tamamen ortadan kaldırmak dışında seçeneği olmayacağını” söyleyen Trump’ın bu açıklamasını da eleştirdi.
Lavrov, Rusya’nın Kuzey Kore ile yaşanan füze krizinin sadece diplomasi yoluyla çözülebileceği yönündeki görüşünü yineleyerek, “Sadece kınayıp tehdit ederseniz, üzerinde nüfuzumuzu kullanmak istediğimiz ülkeleri kışkırtmış olursunuz” dedi.
Obama dönemini suçladı
New York’ta ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile görüşmesinin akabinde Amerikan Associated Press ve Rus Tass haber ajanslarına röportaj veren Lavrov, Trump’ın “Biz kimseye kendi yaşam biçimimizi dayatmaya çalışmıyoruz” şeklindeki sözlerini ise olumlu karşıladı.
“Bir Amerikan liderinden uzun zamandır duymadığımız kadar olumlu bir açıklama” diyen Lavrov, Rusya ile ABD arasında gerileyen ilişkileri, “Obama döneminin mirası” olarak tanımladı. Trump’ın hem seçim kampanyası döneminde hem de şu an Rusya ile iyi ilişkiler kurmak istediğini dile getirdiğini hatırlatan Lavrov, “Rex Tillerson ile konuşurken, ilişkilerin şu anki durumundan yönetim olarak mutlu olmadıklarını hissettim. Biz de hiç mutlu değiliz” dedi.
Putin ve Trump’ın Kasım ayında Vietnam’da düzenlenecek Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği zirvesinde tekrar bir araya gelmelerinin “oldukça faydalı” olacağını ifade eden Lavrov, iki ülke arasındaki görüşmelerin şu an itibarıyla ordu ve güvenlik servislerindeki alt düzey yetkililerce yürütüldüğünü sözlerine ekledi.
Washington-Moskova hattındaki diplomatik gerilim
ABD ile Rusya arasındaki ilişkiler son aylardaki karşılıklı diplomatik misillemeler nedeniyle gerilmişti.
Washington, Rusya’nın ABD’deki başkanlık seçimlerine müdahale ettiği gerekçesiyle Aralık ayında 35 Rus diplomatı sınır dışı etti. ABD Ağustos ayı başında da yine başkanlık seçimleri sırasında Rusya kaynaklı olduğu düşünülen siber saldırılar ve Kırım’ın ilhakı nedeniyle Moskova’ya karşı yeni ekonomik yaptırımlar getirdi. Kararın Amerikan Senatosu’nda kabul edilmesinin ardından Rus lider Vladimir Putin ise ABD temsilciliklerinde çalışan 755 kişinin “Rusya’daki faaliyetlerine son vermesi” için talimat verdi. Buna karşılık kendi yaptırımlarını açıklayan ABD de Rusya’nın San Francisco’daki konsolosluğuyla Washington ve New York’taki ek binalarını kapattırdı.
