Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ülkemizde tespit edilen peynir sayısının 193’e ulaştığını bildirerek, “bu kadar çeşit zenginliğimize rağmen, dünyada 25,6 milyar dolarlık peynir ihracatından sadece 150 milyon dolar pay alıyoruz. Çok fazla peynir çeşidi olmayan Almanya 3,7 milyar dolarlık ihracatla birinci, iki-üç çeşit peyniri olan Hollanda 3,5 milyar dolarlık ihracatla ikinci, Türkiye 22. sırada bulunuyor” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, dünyada, 2016 yılında, Türkiye’nin 661 bin tonluk peynir üretimiyle ABD, Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Polonya, Brezilya’nın ardından 8’nci sırayı aldığını belirtti. Türkiye’de sanayi dışı peynir üretiminin de çok yaygın olduğunu, verilerin bu üretimi içermediğini bildiren Bayraktar, bu üretim de dahil edildiğinde peynir üretiminin 1,3 milyon tona ulaştığı bilgisini verdi.
Çeşit sayısı 200’e dayandı
Türkiye’de tüketimi en yaygın olan peynirlerin; beyaz peynir, tulum peyniri ve kaşar peyniri olmakla birlikte, yöresel peynirler yönünden de hayli çeşitlilik gösterdiğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yapılan çalışmalar, şu ana kadar 193 çeşit peynir üretildiğini tespit etmiştir. Bu rakamın bile üretilen peynirlerin tamamını kapsamadığı tahmin ediliyor. Edirne beyaz peyniri, Ezine peyniri, Antep peyniri, Urfa peyniri, Erzincan tulum (savak) peyniri, İzmir tulum peyniri, Konya Obruk tulumu, Çorum Kargı tulumu, Kars kaşarı, Kars gravyeri, Trakya kaşarı, çeçil peyniri, çökelek, Mihaliç peyniri, sepet peyniri, Konya yeşil peyniri, Ayvalık lor peyniri, lavaş peyniri, dil peyniri, Çerkez peyniri, Abaza peyniri, civil (tel) peynir, çanak peyniri, külek peyniri, cara (testi) peyniri, örgü peyniri, golot peyniri, yörük peyniri, tuluk peyniri, göçmen peyniri, Van otlu peyniri gibi yüzlerce peynir türü olan ülkemizin yöresel zenginliklerinin dünya tüketicileriyle buluşturulması gerekiyor.”
İhracatın ilk 4’ü: Almanya, Hollanda, Fransa, İtalya
Çok fazla peynir çeşidi olmayan Almanya’nın, 2016 yılında, 3,7 milyar dolarla peynir ihracatında ilk sırayı aldığını belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Bu ülkeyi iki-üç peynir çeşidi olan buna rağmen 3,5 milyar doları aşkın peynir ihracatı yapan Hollanda izliyor. Peynir ülkesi olarak bilinen Fransa bile 3,3 milyar dolarlık ihracatıyla Almanya ve Hollanda’nın ardında kalıyor. Yine peynir çeşit sayısında Türkiye ile karşılaştırılması mümkün olmayan İtalya, 2,7 milyar dolarlık ihracatla dördüncü sırada yer alıyor. Danimarka 1,45 milyar dolarla beşinci, ABD ve Yeni Zelanda 1,2’şer milyar dolarlık ihracatlarıyla altıncı ve yedinci sıradalar. Ülkemizin ihracatta 150 milyon dolarda kalması ve dünyada 22’nci sırayı alması kabul edilebilir bir şey değildir.”
3 milyondan fazla Türk’ün yaşadığı Almanya’ya ihracat 355 bin dolar
Türkiye’nin 2016 yılında, peynir ihracatının üçte birini Irak’a, dörtte birini Suudi Arabistan’a, yüzde 8’ini Kuveyt’e yaptığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Irak’a 50,1, Suudi Arabistan’a 37,4, Kuveyt’e 11,8, Birleşik Arap Emirlikleri’ne 10,2, Lübnan’a 5,2, Ürdün’e 5,1, Katar’a 3,5, ABD’ye 3,2 milyon dolarlık peynir ihracatı yaparak ihracatta iyi bir noktaya gelemeyiz.
Peynirimizin tanıtımını yapamıyoruz. Yurtdışındaki vatandaşlarımıza dahi peynirimizi yediremiyoruz. 3 milyondan fazla Türk’ün yaşadığı 3,7 milyar dolar peynir ithal eden Almanya’ya ihracatımız sadece 355 bin dolar. Yüzbinlerce Türk’ün yaşadığı Fransa’ya, Belçika’ya, Hollanda’ya ihracatımız yok gibi.”
Hedef pazarlara girmek kadar mevcut pazarlardaki payın da artırılmasına yönelik çalışmaların yapılması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, bu konuda üretici, sanayici, ihracatçı, kamu, üniversiteler olmak üzere sektörün bütün taraflarının bir araya gelerek bir iş planı yapılması, mevcut pazarların yapısının ortaya konularak hedefler belirlenmesi, buna göre gerekli adımların atılması gerektiğini belirtti.
“Süt üretimi daha da artacak, bu sütün değerlendirilmesi gerekiyor”
Türkiye’nin peynir ihracatını bir devlet politikası haline getirmesi gerektiğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Ülkemiz inek sütü üretiminde dünyada 10’ncu, koyun sütü üretiminde Çin’in ardından ikinci, keçi sütü üretiminde 8’nci, manda sütü üretiminde 9’ncu sırada. 18 milyon tonun üzerinde süt üretiyoruz. Süt üretimi daha da artacak. Önümüzdeki yıllarda 25 milyon tona kadar çıkacak. Bu sütün değerlendirilmesi gerekiyor. Bu sütü peynir haline getirerek katma değerini artırmalı ve ihraç etmeliyiz. Üretilen sütün büyük bölümünü peynir gibi katma değeri yüksek ürüne dönüştürüp ihraç edebilirsek, ülke ekonomisine çok daha büyük katkıda bulunuruz. Türkiye gibi büyük potansiyeli olan bir ülkenin peynirde ihracatını milyar dolarlara çıkarması hiç de zor değildir.”