İngiltere’nin dış istihbarat teşkilatı başkanı Salı günü yaptığı açıklamada, dünya çapında giderek artan bir şekilde kaslarını çalıştıran Çin’in İngiltere ve müttefikleri için en büyük tehditlerden biri olduğunu ve Pekin’in “yanlış hesaplamasının” savaşa yol açabileceğini söyledi.
MI6 şefi Richard Moore, Çin, Rusya, İran ve uluslararası terörizmin, hem ülkelerin hem de yasadışı örgütlerin hızla değişen bilgi teknolojisini kullanmak için yarıştığı istikrarsız bir dünyada İngiltere’nin casuslarının karşı karşıya olduğu “dört büyük” güvenlik sorununu oluşturduğunu söyledi.
Ekim 2020’de MI6 olarak da bilinen Gizli İstihbarat Servisi’nin başına gelmesinden bu yana ilk halka açık konuşmasında Moore, “Çin, istihbarat teşkilatının “en büyük tek önceliği”, çünkü ülkenin liderliği çıkarlarını ilerletmek için “cesur ve kararlı eylemi” giderek daha fazla destekliyor.” dedi.
Çin’i “bizimkinden farklı değerlere sahip otoriter bir devlet” olarak nitelendirerek, Pekin’in Birleşik Krallık ve müttefiklerine karşı “geniş çaplı casusluk operasyonları” yürüttüğünü, “kamu söylemini ve siyasi karar alma sürecini çarpıtmaya” çalıştığını ve dünya çapında bir “otoriter kontrol ağı” sağlayan teknoloji ihraç ettiğini söyledi.
Moore, “Pekin’in artan askeri gücü ve partinin Tayvan sorununu gerekirse zorla çözme arzusu da küresel istikrar ve barış için ciddi bir meydan okuma oluşturuyor.” dedi.
“Çin Komünist Partisi, giderek artan bir şekilde ulusal güvenlik gerekçeleriyle gerekçelendirilen kararlı eylemi destekliyor. Pekin, Batı’nın kırılganlıkları hakkında kendi propagandasının olduğuna inanıyor ve Washington’un kararlılığını hafife alıyor. Çin’in aşırı güven yoluyla yanlış hesaplama yapma riski gerçek.”
Moore, İngiltere’nin de “Rusya’dan gelen şiddetli bir tehditle karşı karşıya kalmaya” devam ettiğini söyledi. Moskova’nın 2018’de İngiltere’de eski casus Sergei Skripal’in zehirlenmesi gibi öldürme girişimlerine sponsor olduğunu, siber saldırılar düzenlediğini ve diğer ülkelerin demokratik süreçlerine müdahale etmeye çalıştığını söyledi.
MI6 şefi, “Biz, müttefiklerimiz ve ortaklarımız, uluslararası kurallara dayalı sisteme aykırı olan Rus faaliyetlerine karşı durmalı ve caydırmalıyız” dedi.
Rusya’nın 2014’te Kırım’ı Ukrayna’dan ilhak etmesine ve son zamanlarda Ukrayna sınırına asker yığmasına dikkat çekerek, “Avrupa’da veya ötesinde hiçbir ülke, Rusya’ya verilen dengesiz tavizlerin daha iyi davranışlar getireceğini düşünmeye kandırılmamalıdır.” dedi.
Onun yorumları, üst düzey İngiliz yetkililerin Moskova’yı Ukrayna’ya daha fazla saldırı düzenlemekten caydırmayı amaçlayan son uyarıları.
Moore, İran’ın da büyük bir tehdit oluşturduğunu ve komşu ülkelerdeki siyasi kargaşayı körüklemek için siyasi ve militan grup Hizbullah’ı -“devlet içinde devlet”- kullandığını söyledi.
Devlet dışı tehditlere dönerek, Afganistan’ın uluslararası destekli hükümetinin düşmesinin ve Taliban’ın iktidara geri dönmesinin militanlar için “moral bir destek” olduğunu söyledi.
Moore, “Bunu yaltaklanmak için yapmıyorum: Karşılaştığımız tehdit muhtemelen Afganistan’dan ayrıldıktan sonra artacak.” dedi. Ancak aynı zamanda Taliban’ın devralmasının şaşırtıcı hızına Batı istihbarat başarısızlığı demenin de “aşırı şişirilmiş” olacağını söyledi.
Britanya casuslarının, düşman ülkelere ve gruplara her zamankinden daha fazla kapasite sağlayan bir siber güvenlik silahlanma yarışını kazanmak için köklü sırlarının bir kısmından vazgeçmeleri ve teknoloji şirketlerinden yardım istemeleri gerektiğini savundu.
Londra’daki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nde konuşan Moore, yapay zekânın ve diğer hızla gelişen teknolojilerin yıkıcı potansiyelinin, istikrarsızlaştırıcı teknolojik değişim dünyasında casus teşkilatının “gizli kalmaya daha açık hale gelmesi” anlamına geldiğini söyledi.
Moore, “Düşmanlarımız, yapay zekâ, kuantum hesaplama ve sentetik biyolojide uzmanlaşmak için para ve hırs akıtıyorlar çünkü bu teknolojilerde ustalaşmanın onlara avantaj sağlayacağını biliyorlar” dedi. Çin’i, bilgi ve güç elde etmek için büyük ölçekte veri toplayan bir ülke örneği olarak kullandı.
Buna ayak uydurmak için, İngiliz casuslarının “şimdi en büyük görev sorunlarımızı çözmek için birinci sınıf teknolojilerin geliştirilmesine yardımcı olmak için teknoloji topluluğuyla ortaklıklar yürüttüklerini” söyledi.
Moore, 007 gerilim filmlerindeki kurgusal MI6 gadget yapımcısına atıfta bulunarak, “Bond filmlerindeki Q’nun aksine, hepsini şirket içinde yapamayız,” diye ekledi.
Moore, özel sektörle çalışmanın, sırlarla dolu bir organizasyon için “deniz değişikliği” olduğunu söyledi. 1992 yılına kadar Britanya hükümeti MI6’nın varlığını doğrulamayı reddetti. Kuruluş, son yıllarda giderek daha açık hale geldi, hatta yalnızca 1949’a kadar gitmesine rağmen, yetkili bir tarihin yayınlanmasına bile izin verdi.
MI6, 1990’larda C kod adını kullanan şefini halka açık bir şekilde adlandırmaya başladı ve Moore, Twitter hesabı olan hizmetin ilk başkanı. (Military.com)
