Fındıkta fiyat 15 liranın altında olmamalı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) fındıkta piyasaya girmekte gecikmesi ve makul bir fiyat açıklamamasının fındıkta ihraç fiyatını düşüreceğini, ülke ekonomisine yapılan katkının azalmasına yol açacağını bildirerek, “rekoltedeki düşüş, fındıkta üretici maliyetini daha da yükseltecek. TMO, gecikmeden, yükselen enflasyon, maliyetler, döviz kurları ve üretici refahını da göz önünde bulundurarak 15 liranın altında kalmamak üzere bir fiyat açıklamalıdır” dedi.

Bayraktar, fındığın büyük bölümünün ihracata gittiğini, geçen yıldan bu yana dolar kurunun yüzde 70,4 arttığını, fiyat 15 lira açıklansa da dolar bazında kabuklu fındık fiyatının sadece 2,5 doları, iç fındık fiyatının bütün maliyetler eklense 5,5 doları bulmayacağını bildirdi.

Şemsi Bayraktar, 2014/2015 sezonunda fındığın kilogramını 12,87 dolardan, geçen sezon 6,23 dolardan satan Türkiye’nin, ihracat gelirlerini düşürmemesi gerektiğini belirtti. Türkiye’nin 2014/2015 sezonunda kilogramı 12,87 dolardan fındık sattığını, 8 Ağustos tarihine kadar olan bu sezonda da 6,23 dolardan fındık satabildiğini belirtti. Ülke ekonomisi açısından fındıkta ihraç fiyatının ihracat miktarından daha önemli olduğunu vurgulayan Bayraktar, 2014/2015 sezonunda sadece 217 bin 427 ton iç fındık ihraç edilmesine rağmen 2,8 milyar dolarlık ihracat geliri kazanıldığı, 1 Eylül-8 Ağustos döneminde bu sezon 277 bin 747 ton i fındık ihraç edilmesine rağmen, ihracat gelirinin 1,73 milyar dolarda kaldığı bilgisini verdi.

“Rekolte geçen yılın çok altında kalacak”

Gıda ve Orman Bakanlığı tarafından rekolte açıklaması henüz yapılmamakla birlikte, bu yıl rekoltenin külleme hastalığı, fındık kokarcası ve doğal afetler nedeniyle geçen yılın çok altında olacağı görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

“Hasat tüm hızıyla sürüyor ama çiftçimiz fındıkta yeterli fiyatın bulunamayacağından endişeli. Artan girdi fiyatları nedeniyle başta mazot olmak üzere girdilere erişimi zorlaştı. Maliyetler arttı. Rekoltedeki düşüş, fındıkta üretici maliyetini daha da yükseltecek.

Dünyanın en büyük fındık üreticisi ülkesi olmamıza rağmen TMO’nun fındık alım fiyatını açıklamaması, dış alıcıların ucuz fiyattan fındık bağlantısı yapmalarını sağlıyor. Bu gecikme ülkemizin her dakika gelir kaybetmesine neden oluyor. Hasadın başladığı fındığın yavaş yavaş piyasaya girdiği şu günlerde, üreticilerimizin gözü kulağı TMO’nun açıklayacağı fındık fiyatındadır.

“Yabancı bir firmanın TMO’dan önce fiyat açıklaması üreticilerimizi üzmüştür”

Yabancı bir firmanın TMO’dan önce fiyat açıklayarak piyasayı belirlemesi en başta üreticilerimizi üzmüştür.

Tarım ve Orman Bakanlığımız yapmış olduğu fındık rekolte çalışmasının sonucunu henüz açıklamadan bir firma kendince bir fiyat açıklıyor. Buna müdahale edilmelidir. Artan girdi ve işçilik maliyetleri üreticimizi zora sokmuştur. Üreticilerimiz bu yıl en az kilogram başına en az 15 lira fiyat beklemektedir.”

“Fındık Karadeniz bölgemiz açısından vazgeçilmez bir üründür”

Fındık, hem ülkemiz hem de Karadeniz bölgemiz açısından vazgeçilmez bir üründür. 400 bin aile, 706 bin hektar alanda, dünya fındık üretiminin yüzde 70’ini, dünya fındık ihracatının yüzde 75’ini karşılıyor.

400 bin aile doğrudan üretici olarak, onbinlerce aile fındık nakliyesi, işlenmesi, ticareti, işçiliğinden, yüzbinlerce esnaf ailesi de fındığın yarattığı ekonomik değerden faydalanarak geçimini sağlıyor. Karadeniz Bölgemizin ekonomisinin büyük bölümü fındığa dayalıdır.

Borçları nedeniyle üreticimiz, fındığını arz talebe göre değil, hasattan hemen sonra satmak zorunda kalıyor. Fındıkta fiyat sorununun çözülmesi için TMO’nun piyasada olmasından başka çare yok. Fındıkta fiyat, dolayısıyla üretici gelirinde istikrar sağlanması için TMO piyasada iyi bir fiyatla yer almalıdır.”

“Üreticimiz daha fazla desteklenmeli”

Bayraktar, “TMO gecikmeden, yükselen enflasyon, maliyetler, döviz kurları ve üretici refahını da göz önünde bulundurarak 15 liranın altında kalmamak üzere bir fiyat açıklamalıdır. Üreticimiz daha fazla desteklenmelidir. TMO, yüksek kesimlerde de fındık alımı için geçici alım merkezi oluşturmalı, müdahil kurum olarak piyasada etkin ve hızlı alım gerçekleştirmelidir” dedi.

Karadeniz İhracatçılar Birliği verilerine göre Türkiye’nin fındık ihracatı:

(*): 1 Eylül 2017-8 Ağustos 2018 dönemi.

Not: Fındıkta dönem 1 Eylül’de başlar, 31 Ağustos’ta sona erer.