Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında, “İki ülke dostluğunun tüm sınamaları, sıkıntıları, provokasyonları aşacak güce sahip olduğunu gördük. Son aylarda attığımız karşılıklı adımlarla iki ülke ilişkilerini normalleştirme yönünde önemli mesafeler kaydettik. Bugünkü konsey toplantısı çok önemli bir referanstır. Gelinen aşamayı kayda değer görmekle beraber, yeterli bulmadığımızı belirtmek durumundayız” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gerçekleştirdikleri baş başa görüşmeden ve başkanlık ettikleri Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısının ardından ortak bir basın toplantısı düzenledi. Kremlin Sarayı’nda gerçekleştirilen toplantıda Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, yaptıkları görüşmelere ilişkin açıklamalarda bulundu.
“İKİ ÜLKE ARASINDAKİ KÖKLÜ VE ÖZEL İLİŞKİLERİ İLERLETME KONUSUNDA KARARLIYIZ”
Türkiye ile Rusya arasındaki ÜDİK’i 2010 yılında tesis ettiklerini ve bunu iki ülkenin dostluk ve iyi komşuluk ilişkilerini kurumsallaştırmak, stratejik bir çerçeveye kavuşturmak için gerçekleştirdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 yıllık sürede konseyin bu görevini layıkıyla yerine getirdiğini söyledi. Konseyin tesisiyle her yıl iki ülkenin gündemindeki konuları en üst düzeyde istişare ettiklerini, alınan kararların takibini dışişleri bakanları aracılığıyla yaptıklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni iş birliği alanlarını tesis ederek ilişkileri daha derinleştirdiklerini kaydetti.
Baş başa görüşmelerinde ve başkanlık ettikleri konseyin 6. toplantısında ikili ilişkileri ele aldıklarını, bir önceki konsey toplantısından bu yana geçen sürenin muhasebesini yaparak gündemlerini meşgul eden sorunlu konuları masaya yatırdıklarını ve bunların aşılması için neler yapabileceklerini mütalaa ettiklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi: “Türkiye ve Rusya, iki ülke arasındaki köklü ve özel ilişkileri ilerletme konusunda kararlıyız. Maalesef 2015 yılı sonunda bizleri derinden yaralayan bir hadise sebebiyle çok ciddi zaman kaybettik. Ancak, iki ülke dostluğunun tüm sınamaları, sıkıntıları, provokasyonları aşacak güce sahip olduğunu da bu arada gördük. Son aylarda attığımız karşılıklı adımlarla iki ülke ilişkilerini normalleştirme yönünde önemli mesafeler kaydettik. Sayın Putin ile 9 Ağustos’ta Saint Petersburg’da, 3 Eylül’de Guangzhou’da, 10 Ekim tarihinde İstanbul’da yaptığımız görüşmeler bu açıdan kritik eşiktedir. Tabi bu arada ciddi manada telefon diplomasisini de sürdürdük. Bugünkü konsey toplantısı aynı şekilde çok önemli bir referanstır. Gelinen aşamayı kayda değer görmekle beraber, yeterli bulmadığımızı belirtmek durumundayız.”
“EKONOMİK İLİŞKİLERDEKİ KISITLAMALARIN TAMAMEN KALDIRILMASINI BEKLİYORUZ”
Konsey Toplantısıyla normalleşme sürecini sona erdirdiklerine inandığını ve artık bu kelimeyi telaffuz etmek istemediklerini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bundan sonraki beklentimiz, karşılıklı güven unsuru bihakkın tesis etmek ve siyasi düzeydeki diyaloğun ekonomik alana sirayet etmesini sağlamaktır. Bu bağlamda ülkemizle ekonomik ilişkiler bağlamındaki kısıtlamalarını tamamen kaldırmasını bekliyoruz. Ancak bu şekilde geçmişte açıkladığımız 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşmamız mümkün olacaktır. Zira bizler iki ülke olarak 38 milyar dolar hedefini gerçekleştirmiş, fakat bu son olaylardan sonra 17 milyar dolara kadar düştük. Şimdi bunu tekrar telafi ederek inanıyorum ki bu kaybımızı önleyeceğiz” diye konuştu.
“MİLLÎ PARALARLA TİCARETİN ARTIRILMASINA BÜYÜK ÖNEM VERİYORUZ”
Özellikle turizm alanında bu yıl bir rekora imza atmak istediklerini ifade eden Rusya vatandaşlarını, ülkenin tarihî, turistlik, kültürel güzelliklerini görmeleri için Türkiye’ye davet eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aynı şekilde millî paralarla ticaretin artırılmasına da büyük önem veriyoruz. Bugün tekrar bu konuyu gündemimize aldık, merkez bankalarımıza da daha önce de bu talimatlarımızı vermiştik ve bu şekilde Rus vatandaşları ülkemizde Rubleyle bütün ticari faaliyetlerini sürdürecekleri gibi, Türk Lirasıyla da Rusya’da Türkler aynı şeklide bu tür faaliyetlerini sürdürebilecekler ve ticaretimizin üzerindeki kur baskısını böylece hafifleteceğimizi düşünüyorum” dedi.
Türk Akımı ve Akkuyu projelerinde sergiledikleri iş birliğinin diğer konular için de emsal olacağına inandığını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, oluşturulan Türk-Rus Ortak Yatırım Fonunun 1 milyar dolarlık sermayeyle kurulmuş olmasını, ciddi ve güçlü bir adım olarak değerlendirdi ve “Bu anlaşmalar ve bugün aldığımız kararlar hem kaybedilen zamanı telafi edecek, hem de iki ülke ilişkilerinde bir sıçrama yaşatacaktır” diye ekledi.
“FIRAT KALKANI HAREKÂTI, DEAŞ’A VURULAN EN BÜYÜK DARBEDİR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları kaydetti: “Görüşmelerimizde bölgesel konularda da fikir alış verişinde bulunduk. Bilhassa Suriye konusu, Karadeniz Ekonomik İşbirliği konusu üzerinde hassasiyetle durduk. Özellikle Azerbaycan, Rusya, bunun yanında Türkiye üçlü iş birliği mekanizmaları üzerinde hassasiyetle durduk, Karabağ konusu üzerinde durduk, bunları görüşmek suretiyle buralardaki sıkıntıların aşılması noktasında tabii ki Rusya’nın üzerindeki yükün de ağırlığını dile getirdik. Türkiye son 6 yıldır özellikle Suriye’deki çatışmaların, kan ve gözyaşının yükünü 911 kilometre sınırı olması hasebiyle, sürekli bir tehdit altında da olması hasebiyle çeken bir ülke ve burada bir dayanışmaya ihtiyacımızın olduğunu tekrar gündeme getirdik. Özellikle de 24 Ağustos’ta başlattığımız Fırat Kalkanı Harekâtı, DEAŞ’a şu ana kadar vurulan en büyük darbedir. 2 bin 200 kilometre olan alan teröristlerden tamamen temizlendi. Şayet bugün DEAŞ’ın tamamen yok edilme ihtimalinden rahatça bahsedebiliyorsak, bu da Türkiye’nin ortaya koyduğu çabalar sayesindedir. Ve burada özellikle bir konunun üzerinde daha durmak istiyorum, şu anda yine Suriye’de insani yardım konusunda da Rusya ile Türkiye’nin iş birliği inanıyorum ki oradaki birçok mağduru, mazlumu rahata kavuşturabilecek bir adımdır.”
Astana toplantılarının Cenevre sürecinin tamamlayıcısı ve destekleyicisi olarak başarılı geçtiğini ve bu başarıda Türkiye ve Rusya’nın ortaya koyduğu iradenin çok büyük payı olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cenevre sürecinin bir sonuca ulaşması için başta rejim olmak üzere bütün tarafların samimiyetle çalışması gerektiğini dile getirdi.
“TERÖR ÖRGÜTLERİNİN İKİLİ İLİŞKİLERİMİZİ ZEHİRLEMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ”
“Bir terör örgütüyle diğerinin bertaraf edilmeyeceği de artık kabul edilmelidir” diye konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Özellikle 35 yıldır terörle mücadele eden bir ülke olarak, başta DEAŞ olmak üzere PYD gibi, YPG gibi terör örgütleri, El Nusra gibi terör örgütleri bizim her an karşımızda olan terör örgütleridir. Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve millî birliğini hiç kimse tehlikeye atmamalıdır. Rusya ile eş güdüm hâlinde soruna adalet ve hakkaniyet temelinde bir çözüm bulunması için gayretlerimize devam edeceğiz. Bütün konularda hemfikir olmasak da, iletişim kanallarını bugüne kadar açık tuttuk, açık tutmaya devam edeceğiz. Son dönemde bunun faydalarını görüyor, bizzat yaşıyoruz. İnşallah karşılıklı güven temelinde iş birliğimizi sürdüreceğiz. Türkiye ile Rusya Federasyonu’nun ortak çıkarlar, bölgesel istikrar ve küresel barış çerçevesinde yürüttüğü yakın iş birliği elbette birilerini rahatsız ediyor olabilir. Ancak bizler provokasyonlara gelmeyecek, terör örgütlerinin ikili ilişkilerimizi zehirlemesine izin vermeyeceğiz.”
“RUSYA BÜYÜKELÇİSİ KARLOV’U SAYGIYLA ANIYORUZ”
Ankara’da bir suikast sonucu vefat eden Rusya Büyükelçisi Karlov’u saygıyla andığını belirten, eşi, ailesi ve Rusya halkına başsağlığı dileklerini yineleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Karlov Türkiye’deki görevi sarısında Türk-Rus dostluğunun kuvvetlenmesi için özveriyle çalışan çok başarılı bir diplomattı. Bizler Sayın Karlov’u ülkemizin ve milletimizin yakın bir dostu olarak hatırlayacağız” ifadelerine yer verdi.
Açıklamasının sonunda Rusya Devlet Başkanı Putin’e gösterdiği misafirperverlik için teşekkür eden ve kendisini önümüzdeki yıl yapılacak ÜDİK toplantısında Türkiye’de ağırlamaktan memnuniyet duyacaklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, yine bu yıl Temmuz ayı içinde İstanbul’da gerçekleştirilecek Dünya Petrol Kongresinde de kendilerini görmeyi arzu ettiklerini ifade etti.
RUSYA DEVLET BAŞKANI PUTİN: “DEAŞ’A KARŞI ORTAK MÜCADELE SÜRDÜRMEYE KARARLIYIZ”
Rusya Devlet Başkanı Putin de, yaptıkları görüşmelerde ikili ticaret, kurulan ortak yatırım fonu, turizm, millî para üzerinden ticaret ve enerji konularını görüştüklerini, otomotiv, kimya ve inşaat alanlarında sanayi ortaklıklarının kurulmasını planladıklarını aktardı.
Suriye ile ilgili olarak, Rusya ve Türkiye’nin rolü ve çabaları sayesinde ihtilafa katılan taraflar arasında Kazakistan Başkenti Astana’da siyasi müzakereler başlatıldığına işaret eden Putin, “Rusya, Türkiye ve İran sayesinde Suriye’de ateşkes rejimi genel anlamda muhafaza ediliyor ve oradaki şiddet oranı büyük ölçüde azaltıldı. Türk partnerlerimizle ileride de terör örgütlerine karşı, özellikle de DEAŞ’a karşı ortak mücadele sürdürmeye kararlıyız. İstihbarat teşkilatları ve askerlerin yardımıyla bunu gerçekleştireceğiz” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve Türk yetkililere içerikli ve yapıcı görüşmeleri için teşekkür eden Putin, sıradaki ÜDİK toplantısının Türkiye’de yapılacağını söyledi ve sözlerini bugünkü görüşmelerin, iki ülke arasındaki iş birliğinin tüm yönlerinde ivme kazandıracağını umduğunu ifade etti.
