20 Ekim’deki seçim sonuçlarında hile yapıldığı gerekçesiyle ülkede patlak veren protestoların ardından Kasım’da istifa eden Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, Arjantin’e yerleşmeden önce geçici olarak Küba’ya gitme kararı aldı.
Eski Bolivya Sağlık Bakanı Gabriela Montano yaptığı açıklamada, Morales’in Karayipler’de tedavi gördüğünü söyledi. Meksika Dışişleri Bakanlığı’ndaki kaynaklar ise Morales’in Meksika’dan ayrıldığını, geçici olarak Küba’da kalacağını belirtti.
Meksika’dan siyası sığınma izni alan Bolivya Ekonomi Bakanı Luis Arce de Morales gibi ülkesinden ayrılacağını açıkladı. Meksika, Devlet Başkanı eski Yardımcısı Alvaro Garcia ve Gabriela Montano’ya da sığınma hakkı vermişti.
Şarku’l Avsat’ın El Pais gazetesinden aktardığı habere göre Morales’in Arjantin öncesi Küba’ya gitmek istediğini açıklamıştı. Gazete, Morales’in Bolivya’ya daha yakın olduğu için Meksika yerine Arjantin’i tercih edeceğini, böylece ülkesindeki destekçileriyle daha kolay iletişim kurabileceğini de belirtti.
Bolivya ekonomisini büyümeye doğru götüren Arce, sosyal medyada yayınlanan bir açıklamasında “Meksika hükümetine bu kardeş ülkede bana siyasi sığınma hakkı verdiği için teşekkür ediyorum” dedi.
Arce, 2006’dan beri yürüttüğü görevinde, ülkedeki yoksulluk oranının düşmesini ve ekonomik büyümenin hızlanmasını sağlamıştı. Böylece Bolivya, son yıllarda Latin Amerika’nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri haline gelmişti.
Arce, periyodik muayenelerine devam etmek için Meksika’dan sonra Brezilya’ya geçmeyi planladığını da açıkladı. Eski bakan, sağlık nedenlerinden dolayı 2017’de geçici olarak istifaya zorlanmıştı. Arce, şiddetli protestolardan önce 2019’da Bolivya’da yüzde 4,5 oranında büyüme gerçekleşmesini bekliyordu.
Morales, 13 yıl süren başkanlık görevinden Kasım ayında ayrılmış, onunla beraber birçok önemli siyasetçinin istifa etmesi, Bolivya devletini arafta bırakmıştı. Yerli halkın protestoları ise ülkedeki işleri yoluna sokmaya çalışan yeni hükümeti endişelendirmeye devam ediyor. Geçtiğimiz hafta hükümet, Morales’in destekçileriyle güvenlik güçleri arasındaki çatışmaları sakinleştirmek için protesto liderleriyle anlaşmaya vardı. Söz konusu çatışmalar, yaklaşık 30 kişinin ölümüne sebep olmuştu.
Yeni Bolivya Hükümeti İsrail’den yardım istedi
Bolivya İçişleri Bakanı Arturo Morillo, Reuters’a yaptığı açıklamada, geçici hükümetin ülkedeki “terörizmle” mücadelede İsrail’den yardım talep ettiğini belirtti. Aynı zamanda “İsraillileri bize yardım etmeye çağırdık. Çünkü onlar teröristlerle uğraşmaya alışıklar; onlarla nasıl başa çıkılması gerektiğini biliyorlar. İstediğimiz tek şey barış” ifadelerini kullandı.
Morillo, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve diğer solcuları bölgedeki hükümetleri istikrarsızlaştırma planı yapmakla suçladı. Aynı zamanda Bolivya polisinin Maduro ve uyuşturucu çeteleriyle irtibatta olduğundan şüphelenilen solcuları soruşturduğunu açıkladı. Bakan, bilgi alışverişinde bulunmak üzere ABD’ye gitmeyi planladığını da söyledi.
Bolivya’da ne olmuştu?
1982’den bu yana sivillerin yönetimindeki Bolivya, 2005’teki seçimleri kazanan sosyalist Devlet Başkanı Evo Morales tarafından yönetildi.
Morales, 2005’teki seçimleri yüzde 54, sonraki dönemde aday olabilmek için 2008’de gittiği referandumu ise yüzde 67 ile kazandı. 2009’daki seçimlerde yüzde 64’lük zafer elde eden Morales, sunduğu yeni anayasayı ise yüzde 60’la onaylatmayı başardı. 2014’te yüzde 60’la 3’üncü kez seçilen Morales, 4’üncü kez seçilebilmek için 2016’da gittiği referandumda ise yüzde 51’lik “hayır” cevabı ile karşılaştı.
Morales, referandumdaki “hayır” sonucuna rağmen Anayasa Mahkemesinin geçen yıl, “yeniden seçilmenin bir insan hakkı” olduğuna hükmetmesi sayesinde ülkeyi karıştıran son seçimde 4’üncü kez aday oldu.
Bolivya’da 20 Ekim 2019’da düzenlenen başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet seçimlerde “hile” yapıldığını iddia etti ve taraflar karşılıklı olarak destekçilerini sokak gösterilerine çağırdı.
Tartışmalı seçim sonuçlarının ardından günlerdir seçimlerin iptal edilmesini ve tekrar seçime gidilmesini isteyen muhalifler, tekrar seçim duyurusunun ardından Morales’in katılmadığı seçimler düzenlenene kadar protestoların devam edeceğini açıkladı.
Morales, Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman’ın, canlı yayında okuduğu bildiriyle istifasını talep etmesi üzerine görevi bıraktı.
İstifasının ardından Morales hakkında yakalama kararı çıkarıldı. (Şarkul Avsat)
