Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ülke açısından çok önemli bir ürün olan ayçiçeğinde hasadın başladığını bildirerek, “Birlikler, üretici maliyetlerini göz önünde bulundurmalı ve piyasayı düzenleyici bir fiyat açıklamalıdır” dedi.
Bayraktar, sıvı yağ tüketiminin dörtte üçünü karşılayan ayçiçeğinde, üretimin artması ve yağ açığının kapanması için fiyat açıklanırken, ayçiçeği/buğday paritesinin 2’nin altına düşmemesine dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, tohumlarında yüzde 40-45 yağ bulunan ayçiçeğinin, küspesinin de yüzde 30-40 protein içermesi nedeniyle hayvancılık açısından değerli bir yem maddesi olduğunu belirtti. Yemeklik yağ dışındaki ayçiçeği yağlarının, sabun ve boya sanayinde değerlendirildiğini, saplarının da yakacak olarak kullanıldığını vurgulayan Bayraktar, saplarının yakılmasından sonra oluşan külün yüzde 36-40 oranında potasyum içeriği nedeniyle gübre olarak değerlendirildiğine dikkati çekti.
Bu yıl dünyada ayçiçeği ekim alanlarının yüzde 2,6 artmasına karşın, verimdeki azalma nedeniyle üretimde yüzde 0,8’lik gerileme yaşanacağı bilgisini veren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Dünya ayçiçeği üretiminin yüzde 28,7’sini Ukrayna, yüzde 22,3’ünü Rusya, yüzde 19,4’ünü Avrupa Birliği ülkeleri, yüzde 7,5’ini ise Arjantin gerçekleştiriyor. Ülkemizin dünya üretiminden aldığı pay yüzde 4,2’yi buluyor.
Son yıllarda, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde ekim alanlarının artması, yağ açığının kapatılması amacıyla yapılan destekler, verim artışı, ÇUKOBİRLİK’in de ayçiçeği alımına başlaması gibi sebeplerle ayçiçeği üretimi artsa da yine ihtiyacımızı karşılayamıyoruz. Geçen yıl 1 milyon 800 bin tonu yağlık, 164 bin tonu çerezlik olmak üzere 1 milyon 964 bin ton ayçiçeği üretimi gerçekleştirdik. Bu yıl 1 milyon 952 bin tonluk bir üretim bekliyoruz.”
“Birliklerin açıklayacağı fiyat üreticimiz açısından çok önemli”
Yağlık ayçiçeği alımı yapan Trakyabirlik, Karadenizbirlik ve Çukobirlik’in açıklayacağı fiyatın üreticiler açısından çok önemli olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Birlikler, üretici maliyetlerini göz önünde bulundurmalı ve piyasayı düzenleyici bir fiyat açıklamalıdır.
Hasat döneminde ayçiçeği veya ayçiçeği yağı ithalatı yapılmamalıdır.
Üretimin cazip hale gelmesi için hasadın yoğunlaştığı dönemlerde fiyat düşüşleri önlenmelidir.
Ayçiçeği üretim alanlarının başka ürünlere kaymasını önlemek bakımından, üretimi teşvik edici bir parite sistemi uygulanmalıdır.
Fiyat bakımından, ayçiçeği/buğday paritesinin 2’nin altına düşmemesine dikkat edilmelidir. Parite 2’nin altına düştüğünde üretici, ayçiçeğinden buğdaya kayıyor.
Ayçiçeği tarımı, ülkemizde, bazı bölgeler hariç genelde kuru koşullarda yapılmaktadır. Özelikle buğday-ayçiçeği münavebesinde ayçiçeğinden sonra ekilen buğdayın verimi üçte bir, bazı yıllarda yarı yarıya artmakta, buğday kalitesi de olumlu yönde etkilenmektedir.
Ayçiçeğinde sulamaya yönelik teşvikler artırılmalı, sulamada kullanılan elektrik fiyatları makul bir seviyeye çekilmelidir.”
Bayraktar, ayçiçeği üreticilerinin bu hasat ve pazarlama sezonunda alın terinin karşılığını almasını ve bereketli bir hasat geçirmelerini diledi.
