Milli Uzay Programı kapsamında 2021 Şubat ayında deklare edilen 10 hedeften iki tanesini gerçekleştirdiklerini dile getiren Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeavcı, “Şimdi üçüncü bir hedefe doğru yürümeye devam ediyoruz. Aya iniş projesi 2026-2028 aralığında Türkiye Cumhuriyetinin üretmiş olduğu bir bilimsel objeyi yine ülkemizin bilim insanlarının elinden çıkan bir itki sistemiyle ay yüzeyine eriştirmeyi planlıyoruz.” dedi.
Türk Hava Kurumu (THK), 100. kuruluş yıl dönümünü 17 Şubat 2025 tarihinde Ankara Resim ve Heykel Müzesi’nin tarihi Türk Ocağı Salonu’nda düzenlediği özel bir etkinlikle kutladı. Hava Kuvvetleri Komutanı Ziya Cemal Kadıoğlu, Muharip Hava Kuvveti Komutanı Orgeneral İsmail Güneykaya, Anayasa Mahkemesi Üyesi Vali Doç. Dr. Recai Akyel, İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Sağlam, Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, 58. ve 59. Hükümet Tarım ve Köyişleri Bakanı ve Anadolu Mektebi Başkanı Prof. Dr. Sami Güçlü, önceki dönem Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici, Valiler, Belediye Başkanları, Kamu Kurumlarının ve STK’ların temsilcileri ile basın mensuplarının katıldığı etkinlikte; tören öncesinde, misafirler piyano dinletisi eşliğinde ağırlanırken, kısa bir Vecihi Hürkuş tiyatrosu sergilendi. Saygı duruşu, İstiklal Marşı ve Türk Hava Kurumu Tanıtım Filmi’nin ardından, THK Kayyum Heyeti Başkanı Vali Kemal Yurtnaç açılış konuşmasını gerçekleştirdi.
Programda, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, “Havacılıkta Geçmişimizden, Uzayda Geleceğimize” başlıklı sunum gerçekleştirdi.
HAVACILIKTA İLKLERİN KURUMU THK
100 yıllık tarihinde ilklere imza atmış, damga vurmuş bir kurumun, Türk Hava Kurumunun bu özel ve önemli gününde yaptığı faaliyetleri taçlandıracak bir programa iştirak etiklerini söyleyen Alper Gezeravcı, “100 yıllık tarihinde ilk sivil havacılık kuruluşu olması, ilk pilotaj eğitimlerini vermesi, ilk yangın söndürme faaliyetlerini gerçekleştiren kurum olması, ilk havacılık gösterilerine imza atması, paraşüt ve planör eğitimlerini vermesi, genç nesillerimize havacılık aşkını aşılayan kurumumuz olması, bu ilklerin hepsinin yanında en önemli olan ‘İstikbal Göklerdedir’ sözüyle geleceğimize, ufkumuza imzasını atan yüce Atamızın miras bıraktığı bir kurum olması bizim açımızdan en önemli nokta.” ifadelerini kullandı.
ARALIK 2018’DE START VERİLDİ
Türkiye Uzay Ajansı (TUA)’nın kuruluş hikâyesine de değinen Gezeravcı, “2018 yılının Aralık ayına kadar havacılık geçmişimizden edindiğimiz tecrübenin neticesinde uzay alanında koyulmuş olan hedeflere yönelik olarak da yine ülkemizin istisnai kurumlarından birisi olarak havacılıktan aldığımız birikimi uzay alanına yansıtacak işlere imza atmak, devletimizin bu alandaki iradesini ve politikasını tek elden yürütmek üzere Türkiye Uzay Ajansı (TUA)’nın kurulmasının ardından 2021 Şubat ayında da bu kurumun bir araya getirdiği projeleri ‘Milli Uzay Programı’ adı altında halkımızla paylaşmasının neticesinde Türkiye Cumhuriyetinin ilk insanlı uzay görevinin hazırlık sürecine de başlamış bulunuyoruz. İçinden geçtiğimiz sürece ilişkin, bugüne kadar 10 aylık sürecin içerisinde 135 şehir etkinliğinde 294 tane program gerçekleştirdik. Bu sadece halka açık olan programlarımız. Sürecin içerisinde, ısrarla gittiğimiz her yerde geleceğimizin teminatı olan kardeşlerimize vurguladığımız husus; geçmişimizden aldığımız birikimin, tecrübenin özgüven olarak ayağa kaldırmaya vesile olacak bir ilham kaynağı görev ortaya koyabilmekti. Sürecin içerisinde muadillerimizle, bu ülkenin sınırlarını aşıp dünyada bu işi yapan muadillerimizle bir araya geldiğimizde aslında en büyük özgüven vesilesinin de yine havacılık geçmişimizden getirmiş olduğumuz birikim olduğunu bir kere daha görme imkânı oldu. Bugün hâlihazırda eğitimine bu kurumun bünyesinde devam eden kardeşlerimize ısrarla şunu tekrar hatırlatmak istiyorum. Geleceğe yönelik hedeflerde, kendimizi geliştirme noktasında, içinden geçtiğimiz süreçlerde yeni aldığımız eğitimlerin katkısı büyük. Ancak bunun en büyük harcı geçmişimizden getirdiğimiz özgüven. 100 yıllık bu kurum Türkiye Cumhuriyetinin havacılık alanındaki en büyük girişimlerinden bir tanesine vesile olan kurumdur. Atamızın mirası, bizim bu eğitim süreci içerisinden geçtiğimiz dönemlerde de ısrarla ülkemizin havacılık alanındaki birikimlerini gururla ortaya koyduğumuz ve gıptayla bahsedilmiş kurumlarımızdan bir tanesi.” dedi.
İLK İKİ HEDEF TAMAMLANDI
Milli Uzay Programı kapsamında 2021 Şubat ayında deklare edilen 10 hedeften hâlihazırda iki tanesini gerçekleştirmiş olduklarını dile getiren Gezeravcı, “İnsanlı ilk uzay misyonu hedef olarak koyulduğunda, tıpkı bugün kurumumuzun içerisinden geçtiği süreçlerde yaşadığı sıkıntıların neticesinde, tekrardan ayağa kalkma çabasının içerisinde yaftalanan, küçümsenen bu yeniden rehabilite süreci gibi bizim de bu sürece hazırlık dönemimiz küçümsendi, ayakaltına alınmaya çalışıldı. Her zamanki gibi özgüvenimize yafta vurulmaya çalışıldı. Devletimizin güçlü iradesi, milletimizin imkânlarıyla gerçekleştirdiğimiz bu görevin en büyük kazanımı, geçmişimizde olduğu gibi gelecekte de koyduğumuz bütün hedeflerde bizi yaftalamaya çalışan, art niyetli insanların devletimizin iradesinin daha önünde bir irade olmadığını net olarak ispatlamak. Sürecin içerisinde, bizim görevi gerçekleştirmemizin hemen ardından yine bu ülkenin havacılık ve uzaya yönelik koymuş olduğu hedefler noktasında, Türkiye Cumhuriyetinin 40 yıllık uzay çalışmalarının bir birikimi ve kazanımının neticesi olarak, Türkiye Cumhuriyetinin ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A yüzde 100 Türk mühendis ve teknikerlerinin zihin gücüyle, yüzde 87 yerli parça oranıyla uzaya fırlatıldı. Ardışık olarak aynı onluk hedef grubunun içerisinden, aynı yıl içerisinde gerçekleştirilen ikinci hedefti.
AYA İNİŞ YAPAN YEDİNCİ ÜLKE OLMAYI HEDEFLİYORUZ
Şimdi üçüncü bir hedefe doğru yürümeye devam ediyoruz. Aya iniş projesi 2026-2028 aralığında Türkiye Cumhuriyetinin üretmiş olduğu bir bilimsel objeyi yine ülkemizin bilim insanlarının elinden çıkan bir itki sistemiyle ay yüzeyine eriştirmeyi planlıyoruz. Bu noktada hâlihazırda devam eden çalışmaların içerisinde, koymuş olduğumuz hedef sadece ayın etrafında gidip bir tur atıp gelmek olsaydı bugün bunu yapabilecek noktaya gelmiş durumdayız. Ancak koyduğumuz hedef bu kadar basit değil. Bugüne kadar ay yüzeyine herhangi bir insan ya da obje indirebilmiş 6 tane ülke var. Biz yedincisi olma noktasında bir hedef koymuş durumdayız. İki kademeli bir görev. Birinci kademede kendi etrafında ve dünyanın etrafında dönüşüne devam eden ay yüzeyine, sağlıklı bir atmosferden çıkış hesaplamasıyla, spesifik bir noktaya sert iniş yapmayı planlıyoruz. Hemen ardından ilk görevden elde edilen kazanımlar neticesinde ikinci görev içerisinde bu kez faydalı yükümüzü, bilimsel objemizi ay yüzeyine yumuşak inişle geliştirip, bilimsel çalışmalara orada başlamayı hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
UZAY LİMANI PROJESİ ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ
Bundan sonraki hedefleri hakkında da bilgi veren Gezeravcı, “Bunların ardından, bir diğer önemli hedef bugüne kadar hâlihazırda uzay noktasında koymuş olduğumuz hedeflerin yanında, savunma sanayii alanında da aslında uzayın yasal limiti olan 100 km sınırını geçen başarılı çalışmalarımız var. Ancak bu çalışmaların rüştünü net olarak ispat edebilmesi adına, yürütülecek test faaliyetleri gerek bizim, gerekse bu alanda faaliyet göstermek isteyen başka ülkelerin ihtiyaçlarını karşılama, uzay alanında koymuş olduğumuz geleceğe yönelik yeni hedeflerin gerçekleştirilmesi ve bu hedefleri bir takvim dâhilinde gerçekleştirme noktasında; Türkiye Cumhuriyetinin uzaya bağımsız gelişimini mümkün kılmak açısından, bir ‘Uzay Limanı’ projesi üzerinde çalışıyoruz. İşin doğası gereği, dünyanın bu faaliyeti yürütmeye en uygun bölgesinde, Ekvator hattı civarında ülkemizin iradesi ve kontrolünde bir test alanının çalışmalarını hâlihazırda sürdürüyoruz. İşin uzayla ilgili faaliyet alanının 70 yıllık geçmişinde ilk 60 yıl lineer bir gelişim içerisinde yürüdü, kademeli bir gelişim. Ancak son 10 yıl sıra dışı gelişmelere vesile oldu. İnsanoğlunun bugün uzaya erişiminde de en büyük engel, aslında işin ilk başlangıç noktası, bize yakın atmosferin altındaki bölüm. Bu kısımda hâlihazırda dünyada mevcut 8 tane fırlatma kapasitesinin 6 tanesi çok bilinen, üç tanesi de en yoğun kullanılan bu fırlatma kapasitelerinin içerisinde; elinizde bütün finans kaynağınız hazır olsun, bütün bilimsel obje üretiminiz tamamlanmış olsun, bir fırlatma talep ettiğinizde minimum 2-2,5 yıl beklemek zorundasınız. Dolayısıyla ülkemize bağımsızlığı noktasında uzaya erişiminde de bağımsızlığı sağlayabilmek açısından Uzay Limanı projesi koyulmuş 10 hedefin içerisindeki en stratejik hedeflerden birisi. Tıpkı Atamızın yüz yıl önce ‘İstikbal Göklerdedir’ sözünü söyleyerek vizyonunu geleceğe yansıttığı gibi, bugünümüzde de devletimizin güçlü vizyonu, geleceğe yönelik uzay alanında insanlı bir faaliyet gerçekleştirmemiş bir devlet olduğumuz halde; bu işin en kritik kapasitelerinin ne olduğu noktasındaki tecrübe birikimlerinden yola çıkarak, koymuş olduğu vizyonla bu 10 hedefin arasında kritik bir alan olarak çalışmalarımız devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
BİR HİKÂYENİN BAŞLANGIÇ NOKTASINA İMZA ATTIK
Türkiye Cumhuriyetinin bir vatandaşı olarak, devletinin imkânlarıyla bugüne kadar yetiştirilmiş, bugüne erişmiş bir birey olarak, bu görevi gerçekleştirmiş olmaktan son derece onur ve mutluluk duyduğunu belirten Gezeravcı, konuşmasını şöyle tamamladı: “Görevi tamamlamamızın ardından da yine devletimizin vermiş olduğu diğer görevlerin icrası noktasında gerekli bütün hazırlık süreçlerimizi hâlihazırda yürütmeye devam ediyoruz. Bu sürecin içerisinde biz bir hikâyenin sadece başlangıç noktasına imza attık. Bu hikâyenin başlangıç noktasıydı. Bir yere varış hikâyesi değildi. Bundan sonraki hedeflerimize imza atacak, havacılığın içerisinden hâlihazırda yetişmeye devam eden kardeşlerimize de yürüyecekleri yolda başarılar diliyorum. Yolunuz bahtınız açık olsun geleceğiniz parlak olsun.”
THK VECİHİ HÜRKUŞ ÖDÜLÜ
Havacılık alanında önemli katkıları olan kişi ve kuruluşlara ‘THK 100. Yıl Havacılık Ödülleri’nin takdim edildiği etkinlikte, ‘THK Vecihi Hürkuş Ödülü’ne layık görülen Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı ve TUSAŞ test pilotu Murat Özpala ödüllerini aldı.
Ödülleri, Anayasa Mahkemesi Üyesi Vali Doç. Dr. Recai Akyel takdim etti. (kaynak:ankaranethaber.com)
