Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mart ayında markette 18, üreticide 10 üründe fiyat artışı, markette 17, üreticide 10 üründe fiyat düşüşü görüldüğünü, markette 6, üreticide ise 13 üründe fiyatın değişmediğini bildirdi.
Bayraktar, Mart ayında fiyatı en fazla artan ürünün markette ve üreticide sivri biber, fiyatı en fazla düşen ürünün ise markette yeşil soğan, üreticide salatalık olduğunu belirtti.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak üreticiden tüketiciye halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirmeye devam ettiklerini vurguladı.
-Market fiyatlarındaki değişim-
Mart ayında markette kırmızı mercimek, yeşil mercimek, zeytinyağı, süt, ayçiçeği yağı ve toz şeker fiyatında bir değişim meydana gelmezken, markette fiyat düşüşünün en fazla yüzde 38,10 ile yeşil soğanda görüldüğünü bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 25,64 ile patlıcan, yüzde 18,93 ile ıspanak, yüzde 18,68 ile kabak, yüzde 13,07 maydanoz, yüzde 11,67 ile salatalık, yüzde 10,26 ile kuru soğan izledi.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 67,73 ile sivri biberde yaşandı. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 15,32 ile pırasa, yüzde 12,77 ile domates, yüzde 11,32 ile patates, yüzde 11,01 ile portakal, yüzde 10,78 ile kuru incir, yüzde 10,59 ile lahana, yüzde 10,07 ile Antep fıstığı takip etti.”
-Üretici fiyatlarındaki değişim-
Mart ayında üreticide karnabahar, marul, limon, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, Antep fıstığı ve zeytinyağı fiyatında bir değişim olmazken, yüzde 43,47 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürünün salatalık olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Salatalıktaki fiyat düşüşünü yüzde 33,33 ile yeşil soğan, yüzde 28,26 ile kabak, yüzde 22 ile maydanoz, yüzde 21,05 ile patlıcan, yüzde 18,52 ile ıspanak, yüzde 11,08 ile yumurta izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 50,23 ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 46,31 ile domates, yüzde 42,86 ile havuç ve portakal, yüzde, 13,43 ile patates, yüzde 10,58 ile kuru soğan takip etti.”
-Üretici-market fiyat farkı-
Mart ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 299,78 ile kuru incirde yaşandığına dikkati çeken Bayraktar, fiyat farkının kuru kayısıda yüzde 288’i, lahanada yüzde 281,17’yi, sütte 269,54’ü, kırmızı mercimekte 255,45’i, yeşil mercimekte yüzde 251,81’i, nohutta yüzde 237,53’ü bulduğunu bildirdi.
Kuru incirin 4 kat, kuru kayısının 3,9 kat, lahananın 3,8 kat, sütün 3,7 kat, kırmızı mercimeğin 3,6 kat, yeşil mercimeğin 3,5 kat, nohudun 3,4 kat fazlaya tüketiciye satıldığını vurgulayan Bayraktar, “üreticiden markete fiyat, kuru incir 15 liradan 59 lira 97 kuruşa, kuru kayısı 10 liradan 38 lira 80 kuruşa, lahana 1 lira 9 kuruştan 4 lira 16 kuruşa, süt 1 lira 51 kuruştan 5 lira 58 kuruşa, kırmızı mercimek 2 lira 11 kuruştan 7 lira 50 kuruşa, yeşil mercimek 2 lira 40 kuruştan 8 lira 44 kuruşa, nohut ise 3 lira 16 kuruştan 10 lira 67 kuruşa çıkmaktadır” dedi.
-Fiyat değişimlerinin nedenleri-
Bayraktar, fiyat değişimlerinin nedenleri konusunda da şu bilgileri verdi:
“Üretici fiyatlarından en fazla fiyat artışının görüldüğü sivri biberde dönemsel olarak hasat edilen ürün miktarının azalması fiyat artışında etkili olurken, domateste artan talep fiyatlara yansıdı. Arzın depolardan sağlandığı havuçta ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak fiyat artışı yaşandı. Aynı şekilde portakalda hasadın sonuna gelinmesi ve arzın depolardan sağlanması fiyatları artırdı. Benzer durum patates ve kuru soğanda görüldü. Patateste depolardaki ürünün azalmaya başlaması, kuru soğanda ise depodaki ürünün bitme noktasına gelmesi fiyat artışında etkili oldu. Pırasada hasat edilen ürün miktarındaki azalma, fındık ve kuru üzümde ise arzdaki daralma fiyatları yükseltti
Salatalık, yeşil soğan, kabak, maydanoz, patlıcan, ıspanak gibi ürünlerde hasat edilen ürün miktarının artışıyla birlikte fiyatlar geriledi.”
-Tanzim satış fiyatları-
Tanzim satış noktalarında satılan ürünler hakkında da bilgi veren Bayraktar, tanzim satış noktalarında sivri biberin 6 liraya, domates, kabak ve elmanın 3 liraya, patates ve kuru soğanın 2 liraya, patlıcanın 4 lira 50 kuruşa, salatalığın 4 liraya, nohutun 5 lira 50 kuruşa, yeşil mercimeğin ise 4 lira 50 kuruşa satıldığını belirtti.
Bayraktar, Mart ayının sonunda marketlerde de tanzim satışların başladığını, marketlerde şimdilik domates, salatalık, sivri biber ve patlıcanın tanzim satışının olduğunu hatırlattı.
