Bakü’nün kurtuluşunun 100. yıl dönümü töreninde yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye olarak bağımsızlığının ilk dönemlerinden başlayarak Azerbaycan’a elimizden gelen her türlü desteği verdik. Bugün Türkiye, Azerbaycan’ın sadece siyasi ve askerî değil aynı zamanda ticari, ekonomik, kültürel ve diğer bütün alanlarda en önemli ortağı konumundadır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kafkas İslam Ordusu’nun teşkili ve Bakü’nün kurtuluşunun 100. yıl dönümü törenlerine katılmak için geldiği Azerbaycan’da, resmî görüşmelerinin ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile birlikte Haydar Aliyev’in kabrini ziyaret etti. İki lider 20 Ocak Şehitleri’nin defnedildiği Şehitler Hiyabanı’nı ve Bakü Türk Şehitliği’ni de ziyaret ettikten sonra Bakü’nün kurtuluşunun 100. yıl dönümü törenine katıldı. Bakü Azadlık Meydanında gerçekleşen törende Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir konuşma yaptı.
“TÜRKİYE VE AZERBAYCAN GEÇMİŞİ, KÜLTÜRÜ, DİLİ, DİNİ BİR İKİ KARDEŞ ÜLKEDİR”
Konuşmasına daveti ve misafirperverliği için Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e teşekkür ederek başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan’ın bağımsızlığı için toprağa düşen tüm şehitlere de Allah’tan rahmet diledi. “Onlar fedakârlıkları ve cesaretleriyle geride nesilden nesile gururla anlatılacak şanlı bir destan bırakarak Türkiye ve Azerbaycan’ın ebedi kardeşliğinin de nişanesi oldular” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin 34 farklı ülkede şehitliği olan bir ülke olduğunu, bin 132 şehit mezarıyla Azerbaycan’ın Türkiye’den sonra en çok şehit mezarı bulunan ülke olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: “Burada koyun koyuna yatan şehitlerimiz, aynı zamanda ülkelerimiz arasındaki kader ortaklığının da timsalidir. Türkiye ve Azerbaycan, geçmişi bir, kültürü bir, dili bir, dini bir iki kardeş ülkedir. Biz bugün burada sadece Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycanlı kardeşlerimizin destansı mücadelesiyle Bakü’nün zulümden kurtuluşunun 100. yıldönümünü kutlamıyoruz. Bizler aynı zamanda aziz şehitlerimizin bizlere emaneti olan ‘iki devlet, bir millet’ diyerek sembolleştirdiğimiz kemik kardeşliğimizi de idrak ediyoruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasının devamında 15 Eylül 1918 yılında yaşanan savaşın sıradan bir hadise olmadığını, bir asır önce burada verilen mücadelenin iki ülkenin kardeşliğinin, dostluğunun, birlik ve beraberliğinin de sembolü olduğunu vurguladı. Bugün 15 Eylül 1918 tarihinde kazanılan büyük zaferi küçük, önemsiz göstermeye çalışan bazı çevreler olduğuna dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Buna teşebbüs edenler o dönemde aldıkları ağır yenilginin utancını hâlâ unutamayanlardır. Osmanlı’nın imzaladığı Mondros Ateşkes Anlaşması maalesef bu çevrelere fırsat vermiş ve Kafkas İslam Ordusu’nun bu topraklardan çekilmesine yol açmıştır. Bundan daha acısı, o dönemde aynı çevreler Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin yok olması için de her türlü gayreti sarf etmişlerdir. Maalesef bağımsızlığının ilanından 22 ay sonra bunda başarılı da olmuşlardır” şeklinde konuştu.
Kafkas İslam Ordusu’nun ve Azerbaycan Ordusu’nun 1918 yılında buradaki gerçekleştirdikleri harekâtların o dönemde Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü sağlayarak bugünkü bağımsızlığının da temelini attığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Azerbaycan’ın 1991 yılında bağımsızlığını yeniden kazanmasından sonra onu ilk tanıyan devletin Türkiye Cumhuriyeti olması asla tesadüf değil kemik kardeşliğimizin tabii sonucudur” dedi.
“TÜRKİYE, AZERBAYCAN’DAKİ EN BÜYÜK YATIRIMCILARDAN BİRİ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında, “Türkiye olarak bağımsızlığının ilk dönemlerinden başlayarak Azerbaycan’a elimizden gelen her türlü desteği verdik. Bugün Türkiye, Azerbaycan’ın sadece siyasi ve askerî değil aynı zamanda ticari, ekonomik, kültürel ve diğer bütün alanlarda en önemli ortağı konumundadır. Bağımsızlıktan bu yana Türkiye’de eğitim almış Azerbaycanlıların sayısı 125 binin üzerindedir. Hâlen 15 binden fazla Azerbaycanlı öğrenci Türk Üniversitelerinde tahsil görüyor. Askerlerimiz ortak tatbikatlar gerçekleştirirken, Afganistan gibi dünyanın değişik bölgelerinde birlikte faaliyet gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tüm bu başarılarda Haydar Aliyev’in vefatına kadar sergilediği dirayetli liderlikle, İlham Aliyev’in gayretlerinin çok büyük bir payı olduğunu sözlerine ekledi.
Bugün Azerbaycan’ın, dünyanın değişen jeopolitik koşullarına uyum sağlayarak kısa sürede bölgesinin parlayan yıldızı hâline geldiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu, TANAP gibi müştereken hayata geçirdiğimiz projeler ise tüm bölgeye damgasını vuruyor. Türkiye, Azerbaycan’daki en büyük yatırımcılardan biridir. İnşallah Azerbaycan da çok yakında Türkiye’de aynı konuma gelecektir” açıklamasında bulundu.
“AZERBAYCAN’IN PROBLEMİ BİZİM PROBLEMİMİZDİR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Azerbaycan’ın sevinci bizim sevincimiz, gururu bizim gururumuz; derdi, sıkıntısı, problemi de bizim problemimizdir. Azerbaycan’ın en büyük sıkıntı kaynağı olan Yukarı Karabağ bizim için de aynı derecede sıkıntı kaynağıdır. Türkiye olarak problemin çözümü için Azerbaycan’ın ortaya koyduğu çabaları sonuna kadar desteklemeyi sürdüreceğiz. Yıllardır vatan hasretiyle hayatlarını sürdüren 1 milyondan fazla kardeşimizin, artık gözyaşları dinsin istiyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: “Kardeşimizin topraklarının yüzde 20’sini işgal altında tutanların, bir milyondan fazla kardeşimizi öz yurduna dönmekten alıkoyanların bizden sınırlarımızı açmamızı beklemeleri boşunadır, beyhudedir. Türkiye’nin bu konuda tavrı bellidir, nettir, kesindir. Bu meselede öncelikle adım atması gereken işgalcilerdir. Bir milyon kardeşimizin yüreğini memleket özlemiyle yakanlardır.”
“KATİLLERİ KAHRAMAN İLAN EDENLERİN BİZE VEREBİLECEKLERİ TARİH DERSİ YOKTUR”
Sözlerinin devamında, “Elbette biz bütün komşularımızla iyi ilişkiler kurmayı ve sürdürmeyi istiyoruz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan “Ancak Yukarı Karabağ sorununun çözülmesi, Ermenistan’la ilişkilerimizin düzelmesinin olmazsa olmaz şartıdır, bu böyle bilinmelidir. Bundan sadece 25 sene önce Hocalı’da yaşananların, Yukarı Karabağ’da katledilenlerin hesabını vermeyenlerin, katilleri kahraman ilan edenlerin bize verebilecekleri hiçbir tarih dersi yoktur” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk askerinin bugün, Azerbaycan ile omuz omuza bundan 100 yıl önce birlikte kazanılan büyük zaferin yıl dönümünü kutladığını belirterek bu kutlamaların gelecek nesillere bırakılabilecek en büyük armağan olduğunu dile getirdi. Bir asır önce bu topraklarda binlerce şehidin kanıyla yazılan destanın unutulmasına ve unutturulmasına asla fırsat vermeyeceklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, her iki ülkenin gençlerinin ortak tarihimizden ve bugünkü kutlamalardan alacak dersleri olduğuna işaret etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini şöyle tamamladı: “Bu büyük zaferi bizlere armağan eden Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin ve Bağımsız Azerbaycan Ordusu’nun tüm kurucularını, Kafkas İslam Ordusu’nun Azerbaycan’a gönderilmesini sağlayan Enver Paşa’yı, bu muzaffer ordunun komutanı Nuri Paşa’yı rahmetle yâd ediyorum. Kafkas İslam Ordusu’nun bütün komutanlarına, her bir mensubuna ve özellikle bu topraklar uğruna hayatını feda eden aziz şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Bu büyük yıl dönümü hem Azerbaycan Cumhuriyeti’ne hem Türkiye Cumhuriyeti’ne hem de Türk milletinin tüm fertlerine kutlu olsun.”
