İspanya Başbakanı Rajoy, Katalonya Özerk Bölgesi yönetiminden “bağımsızlık ilan edilip edilmediğine resmen açıklık getirmesini” talep etti. Rajoy, aksi takdirde anayasanın 155’inci maddesinin işletilebileceğini açıkladı.
İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, Katalonya Başkanı Carles Puigdemont’tan “salı akşamı bölge parlamentosunda kullandığı anlaşılması mümkün olmayan ifadelerin tek taraflı bağımsızlık ilanı anlamına gelip gelmediğine” açıklık getirmesini istedi.
Bakanlar kurulunun olağanüstü toplantısının ardından konuşan Rajoy ayrılıkçı Katalan yönetimini anayasal düzene saygılı olmaya çağırdı. Rajoy, Katalonya’nın bağımsızlık ilanından vazgeçmemesi halinde, anayasayı ihlal eden bölgesel yönetimlerin merkezi hükümet kontrolüne geçmesine olanak tanıyan 155’inci maddenin uygulanabileceğini belirtti.
Katalonya Özerk Bölgesi Başkanı Puigdemont’un bölge parlamentosundaki oturumda bağımsızlık belgesini imzalayıp bağımsızlık ilanını “askıya alması”, gözlemciler tarafından Madrid yönetimine yapılmış bir ‘diyalog daveti’ olarak yorumlanmış, Madrid yönetimi ise dolaylı da olsa görüşme kapısını aralama girişimini geri çevirmişti.
İspanya Dışişleri Bakanı Alfonso Dastis, Puigdemont’un konuşmasını “bir şey söylerken başka bir şey yapma hilesi” olarak tanımlamış ve “Katalanların bir bölümünün tüm İspanya adına karar almasını kabul edemeyeceklerini” söylemişti.
Katalan liderin açıklaması kafa karıştırmıştı
Puigdemont, bölge parlamentosundaki konuşmasında “1 Ekim’deki referandum sonucuna göre Katalonya’nın bağımsızlık hakkı kazandığını” söyledikten sonra “İspanya hükümeti ile diyalog kapısını açmak için bağımsızlık ilanını askıya aldığını ve Madrid yönetiminden arabuluculuğu kabul etmesini istediğini” belirtmişti.
Katalan lider ayrıca, “İspanya hükümetinin anlaşmazlığa arabuluculuk yardımıyla çözüm aranmasını ‘radikal’ şekilde reddetmesini” eleştirmiş ve “Benden hiçbir zaman tehdit ve şantaj duymayacaksınız. Gerilimi arttıracak değil, azaltacak mesajlar vereceğim. Hepimiz aynı fikirde olmasak da birlikte yaşamaya mahkûmuz” demişti.
155’inci madde
Katalanların bağımsızlık ilan etmesi durumunda, Başbakan Rajoy’un, muhafazakâr partisinin mutlak çoğunluğa sahip olduğu Senato’yu devreye sokup, 155’inci maddenin geçerliğini onaylatma yoluna gidebileceği belirtiliyor. Bu maddeye uygun olarak ne gibi önlemlerin alınabileceği anayasada açıkça belirtilmiyor. Teorik anlamda askeri müdahale bile mümkün ama Madrid yönetiminin bu yönteme başvuracağına siyasi gözlemciler tarafından ihtimal verilmiyor.
Puigdemont bölge parlamentosundaki konuşmasında İspanya’dan bağımsızlıklarını ilan edeceklerini duyurmuş ancak merkezi hükümetle diyalog imkânlarını araştırmak amacıyla kararı ‘birkaç haftalığına’ askıya aldıklarını söylemişti.
İspanya Anayasası’nın 155’inci maddesi şimdiye kadar uygulanmamıştı.
Katalonya’nın bağımsızlık ilan etmemesi için İspanya dışından yapılan baskı da artmış ve Madrid yönetimi ülkenin kuzeydoğusundaki bölgenin İspanya’dan ayrılmasına hiçbir zaman izin vermeyeceklerini duyurmuştu. Rajoy hükümeti referandumun ardından bölge yönetimini azletme, kısmi özerkliği kaldırma ve hatta olağanüstü hâl ilan etme tehdidinde bulunmuştu.
